برگزاری اولین همایش بینالمللی «حقوق مالکیت فکری در علوم و فناوریهای نوین» توسط دانشگاه جهرم

مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم و فناوری (ISC) روز چهارشنبه ۱۲ آذر میزبان نخستین همایش بینالمللی «حقوق مالکیت فکری در علوم و فناوریهای نوین» بود. این رویداد با حضور استادان، پژوهشگران و مهمانانی از ایران و کشور عراق برگزار شد.
این برنامه با تلاوت آیاتی از قرآن کریم و پخش سرود ملی جمهوری اسلامی ایران آغاز شد.
در ادامه دکتر محمد قناعتیان رئیس دانشگاه جهرم، با خوشامدگویی به اساتید، پژوهشگران و مهمانان داخلی و خارجی، تأکید کرد که «توسعه علم و فناوری بدون صیانت از حقوق مالکیت فکری ممکن نیست». او همچنین بر گسترش همکاریهای علمی بینالمللی و نقش این همایشها در ارتقای جایگاه حقوقی دستاوردهای علمی تأکید و از زحمات عوامل اجرایی و علمی همایش قدردانی کرد
در ادامه پیام تصویری حضرت آیتالله العظمی جوادی آملی پخش شد. ایشان در پیام خود با تقدیر از تلاش برگزارکنندگان و پژوهشگران، موضوع مالکیت فکری را مسئلهای عمیق، ریشهدار و مرتبط با مبانی معرفتی انسان و جهان دانستند.
آیتالله جوادی آملی با تبیین نگاه هستیشناسانه، نظام خلقت را «کتابخانه الهی» معرفی کردند و گفتند انسان تنها با شناخت خود، جامعه و جهان هستی میتواند جایگاه حقوقی و حقیقی پدیدهها را درک کند. ایشان افزودند:
جهان و انسان هر دو «کتابخانههایی پر از معرفت الهی» هستند.
انسان باید پیوند خود با جامعه، مسئولیتها، حقوق و جایگاه خویش در عالم را بشناسد.
بسیاری از معارف مربوط به انسان و جهان تنها از طریق تعالیم انبیا و کتابهای آسمانی قابل دستیابی است.
خودشناسی و خداشناسی مقدمه فهم صحیح حقوق، از جمله حقوق مالکیت فکری است.
ایشان در بخش دیگری از پیام، با استناد به آیات قرآن، شناخت خداوند را مقدمه شناخت درست انسان و جهان دانستند و تأکید کردند جامعهای که از این شناخت دور شود، قادر به بهرهگیری درست از علم، فناوری و دانش نخواهد بود.
در ادامه دکتر سلیم الصفّار مشاور رئیس دانشگاه حله عراق، ضمن تشکر از عوامل برگزار کننده همایش، با اشاره به تجربههای علمی کشورهای منطقه، بر ضرورت ایجاد چارچوبهای مشترک حقوقی در جهان اسلام برای حمایت از نوآوری تأکید کرد. او گفت فناوریهای نوین مرز نمیشناسند و کشورها باید قوانین هماهنگتری برای حفاظت از تولیدات علمی و فکری ایجاد کنند. وی همچنین نقش همکاریهای دانشگاهی و پژوهشی ایران و عراق را در توسعه این حوزه مهم دانست.
در ادامه، دکتر محمد عباسزاده دبیر علمی همایش، گزارشی از روند علمی و اجرایی رویداد ارائه کرد. او گفت مالکیت فکری «ستون اصلی امنیت علمی و فناوری» است و بیتوجهی به آن موجب هدررفت نوآوریها میشود. حجت الاسلام دکتر عباسزاده افزود که با ظهور فناوریهای نو مانند هوش مصنوعی، زیستفناوری و دادههای کلان، نیاز به قوانین دقیقتر و بهروزتر بیش از گذشته احساس میشود.
در بخش بعد، پیام تصویری آیتالله علیاکبر رشاد رئیس شورای حوزههای علمیه استان تهران برای شرکتکنندگان پخش شد.
او در پیام خود تمدن و پیشرفت علمی را در گرو التزام به حقوق مالکیت فکری دانست و تأکید کرد:
تا زمانی که حقوق مالکیت فکری بهصورت جدی در کشور رعایت نشود، رشد علمی سرعت نخواهد گرفت.
با وجود پیشگامی ایران در قانونگذاری این حوزه طی یک قرن گذشته، هنوز در اجرای قوانین و روزآمدسازی آنها کاستیهایی وجود دارد.
آیتالله رشاد همچنین در بخش علمی پیام خود به تعریف مالکیت پرداخت و توضیح داد که:
مالکیت، پیوندی میان شخص حقیقی یا حقوقی و متعلق اوست.
مالکیت تنها بر اموال مادی نیست، بلکه داراییهای غیرمادی و فاقد مالیّت ظاهری نیز میتوانند موضوع مالکیت باشند.
او چهار نوع مالکیت را تشریح کرد و جایگاه «مالکیت فکری» را نزدیک به «مالکیت شبهحقیقی» دانست؛ جایگاهی فراتر از مالکیت اعتباری صرف.
در ادامه، پنل تخصصی سازمان انرژی اتمی ایران با ارائه مباحث حقوقی و فناوری در حوزههای نوین برگزار شد.
در نوبت بعدازظهر نیز اساتید و پژوهشگران مقالات علمی خود را ارائه کردند و درباره چالشها، نوآوریها و ظرفیتهای گسترش حقوق مالکیت فکری در علوم جدید به بحث و تبادل نظر پرداختند.














